Nei Joar wensen

‘Nei Joar wensen’… 

Ook weer zo’n fenomeen waarvan je je afvraagt ‘wat een gedoe‘… alleen omdat ’s een keer aandacht wordt gegeven aan de klok die verspringt van 23.59 naar 00.00 uur (wat hij trouwens 365 keer per jaar doet) (bovendien…als je het echt goed wil doen met je nog even een uur wachten alvorens het glas te heffen)… En dan barsten de wensen los….”gelukkig nieuw jaar hoor”, “veel heil en zegen”, enz. enz. 

Met andere woorden… ’met die ene wens moet je het hele jaar mee rond zien te komen.’ En dan dat ‘geschutter’ bij de eerste ontmoetingen. Neem nu de kerk… Bij de eersten die je tegen het lijf loopt gaat het nog redelijk spontaan. Maar dan bij de koffie: “heb ik jou al gehad, ja of nee… nou bij deze dan…” 

Dan het volgende probleem: ‘binnen hoeveel dagen na 1 jan. kan ik iemand het goede toewensen?’ Zal ik het nou wel of niet doen? … En als je de inhoud van al die wensen een beetje tot je door laat dringen, dan rijzen er wel wat vragen. 

Vergelijk dat eens met de Aaronitische zegen die wij elke zondag krijgen. In Israël wisten ze echt wel wat ‘feestvieren’ was, maar iets over de jaarwisseling zal je niet vinden. Ja, het verhaal gaat dat de besnijdenis en naamgeving van het Kind Jezus precies op Nieuwjaarsdag plaatsvond. Maar ook dat is kennelijk geen feest waard. En je vraagt je in alle gemoede af, wat zijn onze goede en welgemeende! wensen eigenlijk waard? 

Om dat eens toe te lichten… Onze verhuiswagen kwam indertijd eind december vanuit Rotterdam in Eelde aan. En wij hoorden van de gewoonte daar met ‘Nei Joar wensen’. Bij al die boerderijen (toen nog) stond de tafel afgeladen vol met drank en de mannen gingen van tafel naar tafel en laafden zich overvloedig, nadat ze eerst al stamelend hun nieuwjaarswensen aan de vrouw des huizes hadden uitgesproken… Wij hebben toen met onze 2 kleintjes ook de ronde gemaakt (met steeds een paar teugjes) met als voordeel dat we gelijk geaccepteerde ‘noabers’ waren. 

Het is overigens boeiend om eens na te gaan waar al die (heidense) gebruiken vandaan komen, want één ding is zeker: het ging (gaat?) om duistere machten te verjagen en om zo het nieuwe licht de ruimte te geven. En als je dan toch in je oliebol aan’t happen bent, weet dan dat oliekoeken bij het begin van de jaartelling noodzakelijke offers aan de goden waren om hen gunstig te stemmen. 

Er zou nog veel te vertellen zijn, echter ik ben al over mijn taks. Maar om dat groeten niet te veronachtzamen (het is tenslotte een leuke traditie!) ga ik voor mij zelf eens overwegen om de nieuwjaarsgroet anders te formuleren: “Ik wil jou tot zegen zijn“ (dan mag je voor hem of haar tenminste wat betekenen) of “Maranatha”, kijk, dan wens je wat!, je krijgt (als het zover is) ‘echt’ een gelukkig Nieuw Jaar, en misschien zelfs in 2025!

Kees Rienks

P.S. Als ik jou niet groet, ben ik nog aan’t denken….